Warzywa
Wszystkie warzywa i owoce należy dokładnie płukać (kupione w sklepie czy na targu mogą być pryskane) i koniecznie osuszać (mokre pokarmy mogą powodować wzdęcia). Z warzyw najbardziej popularne są: marchew, pietruszka, seler, burak, czerwona papryka, cukinia, pomidor, ogórek, brokuł, kalafior, kalarepka, w korzeniowych zarówno korzeń, jak i nać. Z owoców: jabłko, gruszka, śliwka, banan, melon, brzoskwinia, arbuz. Natomiast z warzyw liściastych: natka pietruszki, koperek, botwinka, liście brokułów, rzodkiewek, jarmuż, świeża mięta i bazylia itd.
Owoce zawierają tuczącą fruktozę, zaś nadmiar zieleniny może powodować wzdęcia, więc wszystko należy podawać rozsądnie, w ilości takiej, żeby napełniona miseczka była opróżniona w ciągu dwóch, trzech godzin.
Należy wystrzegać się podawania sałaty masłowej i lodowej, które kumulują azotany i w dużej dawce może powodować zatrucia. Wszystkie inne odmiany sałat, zwłaszcza rzymska, radicchio i cykoria – ale pochodzące z dobrego źródła można podać śwince w rozsądnych ilościach.
Starajmy się maksymalnie urozmaicać jadłospis, zwłaszcza w warzywa dojrzałe, sezonowe, co zapewni naszym podopiecznym odpowiednie ilości różnych witamin i soli mineralnych. Warzywa hodowane pod folią nigdy nie są tak zasobne w składniki pokarmowe, jak te “z pola” za to często zawierają nawozy sztuczne i środki ochrony roślin, na które świnki są dużo bardziej wrażliwe, niż ludzie, stąd konieczność bardzo dokładnego mycia i suszenia.
Marchew
Bardzo popularne warzywo. Ok. 90% marchewki to woda, ok. 7% to składniki odżywcze, w tym węglowodany (4-10%; głównie sacharoza i glukoza), białka, tłuszcze, celuloza. Pozostałe kilka % stanowią składniki mineralne (potas, sód, wapń, fosfor, siarka, magnez, żelazo, mangan, miedź, cynk, kobalt), witaminy (A, B1, B2, B6, C – 6mg w 100g, E, H, K, PP), kwas foliowy, inozytol, a także związki siarkowe, kumaryny, alkaloidy i pektyny. Nie tylko korzeń marchwi ma dobroczynne działanie, warto także wykorzystywać liście. które z powodzeniem w diecie mogą zastąpić zawierające dużo wapnia liście pietruszki.
Beta-karoten występujący w marchwi:
- jest silnym antyoksydantem
- blokuje związki rakotwórcze,
- wpływa pozytywnie na układ odpornościowy,
- chroni wzrok,
- obniża poziom cholesterolu,
Uwagi
Nie powoduje wzdęć, zaparć ani biegunek. Poprawia trawienie. Wspomaga leczenie biegunki.
Pietruszka
Bardzo popularne warzywo.Korzeń pietruszki jest bogaty w:olejki lotne (w tym około 20% mirystycyny, około 10% apiole oraz inne terpeny), flawonoidy, kumaryny, witaminy A, C i E oraz wysoki poziom żelaza. Zawiera również jod i miedź. Przy problemach trawiennych tak zwane bezpieczne warzywo. Nie powoduje wzdęć, zaparć ani biegunek. Poprawia trawienie. Olejki lotne łagodzą skurcze oraz wzdęcia. Wykazuje działania przeciwzapalne, regenerujące, antyoksydacyjne oraz moczopędne. Zwiększa odporność.
Uwagi
Pomocna w leczeniu zapaleń i różnych chorób układu moczowego Nie dla świnek chorych na nerki. Z ciekawostek: powoduje skurcze macicy. Raczej niechętnie jedzona przez świnki.
Burak
Bardzo popularne warzywo. Korzeń buraka jest bogaty w: kwas foliowy oraz duże ilości wapnia, sodu, potasu, magnezu, fosforu. Ponadto zawiera mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fluor, karoteny, witaminy C, B1, B2, B6, PP i E, antocyjany betainę i błonnik. Przy problemach trawiennych tak zwane bezpieczne warzywo. Nie powoduje wzdęć, zaparć ani biegunek. Działa krwiotwórczo, oczyszcza krew, reguluje trawienie, wzmacnia nerki, wątrobę, śledzionę, pęcherz żółciowy, wytrąca z organizmu kwas moczowy. Wykazuje właściwości odkwaszające.
Uwagi
Zalecane podawanie ciężarnym i karmiącym samiczkom. Pomocny w leczeniu anemii. Pobudza apetyt, przydatny dla niejadków i świnek anorektycznych. Chętnie jedzony przez świnki.
Ogórek
Bardzo popularne warzywo. Wbrew pozorom ogórek jest bogatym źródłem składników mineralnych takich jak: potas, fosfor, wapń, magnez, żelazo, cynk, mangan i miedź. Posiada śladowe ilości witamin C, B, A oraz PP. Reguluje procesy trawienne, ciśnienie krwi oraz zapobiega tworzeniu się kamieni w nerkach. Moczopędny – zawiera aż 98,8% wody!
Uwagi
Świetny przysmak przy oswajaniu świnek. „Nawadniacz” dla niepijących świnek. Uwielbiany przez świnki.
Pomidor
Pomidory to źródło witamin i substancji odżywczych. Z witamin zawierają najwięcej karotenu, witaminy: C, K, E, B1, B2, B3, B6, kwas foliowy i biotynę. Ze składników mineralnych, pomidory najbogatsze są w potas, sód, fosfor, magnez, wapń, żelazo, miedź, cynk, mangan. Ale przede wszystkim pomidory są niezwykle bogate w likopen, cenny antyutleniacz, który nadaje pomidorom czerwony kolor. Pomidory, tak jak wszystkie warzywa psiankowe mają swoich przeciwników. Z powodu niewielkich ilości trujących alkaloidów, które zawierają te warzywa, zarzuca się im przede wszystkim niekorzystny wpływ na gospodarkę wapniową organizmu. Pomidory są zasobne również w kwas chlorogenowy i kwas p-kumarynowy czyli związki hamujące powstawanie rakotwórczych nitrozamin. Działanie tych substancji zwalnia procesy starzenia i zmniejsza ryzyko powstawania nowotworów.
Uwagi
Nadmiar potasu, którego jest dużo w pomidorach, zaburza pracę nerek i serca. Szypułki i liście trujące dla świnek.
Brokuły
Mniej popularne warzywo. Brokuły to znakomite źródło witaminy C, A, B i PP. Zawierają także błonnik, magnez, wapń, fosfor, selen i żelazo. A beta-karotenu mają więcej niż marchewka! Brokuły zapobiegają rakowi i wzmacniają system immunologiczny.
Uwagi
Wzdymają – zbyt częste podawanie powoduje wzdęcia. Raczej chętnie jedzone przez świnki.
Papryka
Popularne warzywo. Papryka jest bogata w witaminę C, beta-karoten oraz likopen (przeciwutleniacz). Zawiera też żelazo. Wpływa korzystnie na procesy trawienne. Posiada działanie wzmacniające.
Uwagi
Warzywo najbogatsze w witaminę C – świetny zamiennik dla sztucznej witaminy w płynie. Czerwona chętnie jedzona przez świnki – inne kolory mniej chętnie jedzone.
Kalafior
Popularne warzywo. Zawiera sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod karoteny, witaminy K, B1, B2, B6 i C oraz kwasy nikotynowy i pantotenowy. Może być wykorzystywany w leczeniu chorób przewodu pokarmowego, w dietach przeciw zaparciom i dietach odchudzających.
Uwagi
Wzdyma – zbyt częste podawanie powoduje wzdęcia. Raczej chętnie jedzony przez świnki.
Rzodkiewka
Popularne warzywo. Zawiera niewielkie ilości różnych witamin C, PP, B1, B2 oraz składniki mineralne wapń, sód, siarkę, żelazo, magnez, miedź, fosfor. Dobrze wpływa na ukrwienie organizmu. Wykorzystywana w leczeniu schorzeń reumatycznych oraz w diecie odchudzającej. Zapobiega niestrawności – leczy nadkwaśność żołądka. Likwiduje zgagę, przepłukuje nerki, zapobiega tworzeniu się kamieni nerkowych.
Uwagi
Ma lekko piekący smak, więc nie każdej śwince przypadnie do gustu. Zwiększa apetyt oraz poprawia pamięć. Raczej chętnie jedzona przez świnki.
Biała rzodkiew
Mniej popularne warzywo. Zawiera m.in. wapń, fosfor, żelazo, witaminę B1, B2, PP i C, glikozydy gorczycowe, rafaninę i rafanozynę A. Ma działanie zasadotwórcze i moczopędne oraz reguluje przemianę materii. Podobne zastosowanie jak zwykła rzodkiewka.
Uwagi
Ma łagodniejszy smak niż jej krewniaczka rzodkiewka. Podobne wartości odżywcze co rzodkiewka. Raczej chętnie jedzona przez świnki.
Kalarepa
Mniej popularne warzywo. Zawiera m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelaz, miedź, fosfor, chlor, jod, karoteny; witaminy: B1, B2, B6, C; kwasy: nikotynowy, pantotenowy, foliowy, szczawiowy. Znana jest jako środek, zawierający cholagogę, przyspieszający wydzielanie żółci i jej przepływ z woreczka żółciowego do jelita. Stosuje się ją w leczeniu nieregularnego stolca i zaparć. Zaleca się ją chorym na miażdżycę.
Uwagi
Nie dla chorych na kamienicę nerkową. Mało cholesterolu. Krewniaczka kapusty – uwaga wzdyma! Polecana na zaparcia. Chętnie jedzona przez świnki.
Rzepa
Mało popularne warzywo. Zawiera substancje o właściwościach bakteriobójczych (m.in. zasady purynowe), witaminy PP, C i B oraz duże ilości potasu, wapnia, siarki i magnezu. Rzepa i jej czarna odmiana leczy niestrawności, schorzenia wątroby i woreczka żółciowego. Polecana również przy wzdęciach. Dawniej stosowano ją powszechnie w kuracjach leczących anemię. Nie wolno podawać przy: silnej niewydolności serca, nerek, nadkwaśności żołądka i nieżytu jelita cienkiego.
Uwagi
Polecana w czasie przeziębień – spora ilość witaminy C. Ma lekko piekący smak, więc nie każdej śwince zasmakuje. Bardzo stare warzywo, jedzone w okresie neolitu. Raczej niechętnie jedzona przez świnki.
Dynia
Popularne warzywo. Zawiera białko, żelazo, wapń, cynk, sód, potas, magnez, wapń, żelazo, fosfor, karoten, kwasy nikotynowy i foliowy, witaminy B1, B2, B6, i C. Ma działanie lekko przeczyszczające, jest również podawana przy biegunkach, zasysa bowiem toksyny z jelit. Pestki dyni zwalczają pasożyty jelita. Łatwostrawna.
Uwagi
Pestki dyni tuczą, ale pomagają zabić pasożyty w jelitach. Reguluje wydzielanie hormonów i wit.D. Raczej niechętnie jedzona przez świnki.
Cukinia
Popularne warzywo. Cukinia obfituje w prowitaminę A oraz ma witaminy C, B1, B2, PP, a także sole mineralne: potas, wapń, fosfor, sód i żelazo. Odkwasza organizm oraz sprzyja przemianie materii. Nie odkładają się w niej metale ciężkie. Zalecana przy chorobach wątroby i przewodu pokarmowego.
Uwagi
Z rodziny dyniowatych. Niskokaloryczna. Na płd nazywana kabaczkiem. Raczej niechętnie jedzona przez świnki.
Kabaczek
Mało popularne warzywo. Zawiera wapń, potas, żelazo, magnez, karoten a z witamin: B1, B2, PP i C. Często mylony z cukinią. Posiada barwę od jasnozielonej do żółtej. Odkwasza organizm oraz wspomaga przemianę materii. Niskokaloryczny. Nie odkładają się nim metale ciężkie.
Uwagi
Z rodziny dyniowatych. Niskokaloryczny. Nie kumuluje w sobie metali ciężkich jak cukinia. Raczej niechętnie jedzony przez świnki.
Patison
Mało popularne warzywo. Zawiera wapń, fosfor, żelazo, magnez, karoten i witaminy B1, B2, PP, C. Nie kumuluje metali ciężkich. Obniża ciśnienie krwi. Działa moczopędnie. Lekkostrawny. Niskokaloryczny.
Uwagi
Z rodziny dyniowatych. Lekkostrawny. Niskokaloryczny. Raczej niechętnie jedzony przez świnki.
Brukselka
Mniej popularne warzywo. Zawiera witaminy: B1, B2, B6, C, E, K, sole mineralne: sód, magnez, potas, mangan, wapń, cynk, miedź, karoten, jod, chlor, fosfor, kwasy: foliowy i pantotenowy oraz biotynę. Zalecana dla ciężarnych. Korzystnie wpływa na układ pokarmowy. Niskokaloryczna. Jako kapusta wzdyma.
Uwagi
Wzdyma. Zalecana dla ciężarnych. Utrudnia przyswajanie jodu. Raczej chętnie jedzona przez świnki.
Pasternak
Niesłusznie zapomniane, bardzo cenne warzywo. Często sprzedawane jako pietruszka – korzeń jest bardzo podobny z wyglądu, nieco większy, ma łagodniejszy smak i zapach (pietruszka jest lekko ostra, pasternak słodkawy). Zawiera furokumaryny i inne związki kumarynowe (znacznie więcej niż seler), bioflawonoidy, dość dużo potasu przy stosunkowo niedużej ilości sodu, magnez, wapń, fosfor, żelazo. Jest bogatym żródłem witaminy C, zawiera też witaminę A, PP, E oraz witaminy B2, B6 i B9 (kwas foliowy). Działa immunostymulująco, moczopędnie, uspokajająco, obniża ciśnienie, ma lekkie działanie przeciwbólowe i łagodzące wzdęcia.
Uwagi
Poprawia odporność, zmniejsza ciśnienie, poprawia krążenie, uspokaja, łagodzi wzdęcia. Ma działanie zasadotwórcze. Niskokaloryczny.